1. Đau đầu do thời tiết
Theo BS Hữu Lợi, Viện Châm cứu TƯ, có nhiều nguyên do gây đau đầu, nhưng đau đầu do thời tiết đổi thay thường dai và dữ dội.
Xử trí: Đau đầu do thời tiết thì không phòng tránh được, mà phải dùng thuốc giảm đau hoặc day huyệt, châm cứu và ngơi nghỉ để giúp cơn đau đầu qua đi. Người bệnh không nên tự ý dùng thuốc giảm đau khi chưa có y lệnh. Hàng ngày năng tập thể dục, ăn uống đủ chất để tăng cường sức đề kháng cho thân.
2. Đau đầu vì stress
căng thẳng, stress, áp lực công việc… là nguyên do phổ biến dẫn đến chứng đau đầu và đau nửa đầu. thần kinh hoạt động quá tải, bao tay, ăn uống thiếu chất… dẫn đến hơn 70% trường hợp đau đầu cấp tính.
Xử trí: Ngay khi bắt đầu cảm thấy bị đau đầu hãy dừng quờ mọi việc để tìm chỗ thư giãn, hít thở không khí trong sạch và vận động nhẹ nhõm để cơn đau dịu xuống.
Hãy lấy trọng tâm là giữa lông mày, nhắm mắt xuôi tay, ngồi thẳng lưng, tâm hồn yên ắng, hình dong đang ở trong rừng, dưới biển, có suối chảy, tiếng chim hót… sẽ bớt đau đầu. Bạn cũng có thể ngủ ít phút hay nằm nghe nhạc và không nghĩ ngợi để giảm bít tất tay, cơn đau có đến cũng không dữ dội (nhưng không nằm ì vì sẽ bị nặng đầu).
Nếu thư giãn không đỡ phải đi khám để được điều trị sớm. Phòng ngừa bằng cách xây dựng thời gian làm việc - nghỉ ngơi điều độ, sinh hoạt hợp lý. Dành thời gian thư giãn (ngâm mình trong bồn nước ấm, dạo bộ, đi bộ, chạy bộ, đạp xe, hay thiền, hít thở sâu, yoga…) để hạn chế những nhân tố kích thích đau đầu.
3. Đau đầu vì giấc ngủ
Thiếu ngủ, mất ngủ, ngủ không đủ giấc, ngủ không sâu… làm huyết mạch giãn ra, kích thích mạnh các dây thần kinh gây đau đầu, nhất là đau nửa đầu.
Xử trí: Cần ngủ bù, ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ giảm 29% tần suất và 40% chừng độ đau đầu và đau nửa đầu, đảm bảo sức khoẻ cho não bộ. Để tránh bị đau đầu do mất ngủ, hãy tự rèn thói quen đi ngủ và thức dậy đúng giờ. Tập thể dục trực tính để có giấc ngủ sâu hơn. Nếu mất ngủ, ngủ không đủ giấc, giấc ngủ chập chờn… cần loại bỏ các thực phẩm có chất cafein trong khẩu phần.
4. Đau đầu vì thiếu nước
Mùa hè mồ hôi ra nhiều, mất nước và không bổ sung kịp hay bị đói cũng có thể gây đau đầu (hoặc đau nửa đầu), nếu lặp lại nhiều lần có thể dẫn đến đột quỵ.
Xử trí: Tránh ăn, uống các món dễ gây đau đầu như thực phẩm chứa Tyramine axit amin (có trong rượu chát đỏ, pho mát), Nitrat (xúc xích, đồ nguội, thịt chế biến sẵn), Phenylalanine amino acid (sôcôla)… làm mạch máu co thắt hoặc giãn nở máu đột ngột.
Nên bổ sung thêm protein và carbonhydrat để duy trì mức đường trong máu, giúp giảm các cơn đau đầu hiệu quả. Hàng ngày bổ sung đủ lượng calcium qua thực phẩm giàu calcium hoặc uống viên đa sinh tố (multi-vitamin) có bổ sung magie sẽ giảm bị đau đầu.
Để thân thể khát nước hoặc mất nước cũng gây đau đầu, mỏi mệt. Nếu vậy hãy nằm nghỉ nơi mát mẻ, tĩnh, gối đầu thấp, uống thật nhiều nước để thăng bằng thân và bài xuất các độc tố. Bổ sung ngay nước muối sinh lý (hoặc nước nguội pha chút muối, đường) khi ra nhiều mồ hôi, mất nước gây đau đầu. Cần tránh bỏ bữa, cũng không nên để khoảng cách quá lâu giữa 2 bữa ăn.
5. Mùi hương liệu
Nếu bạn tiếp xúc nhiều với các sản phẩm có mùi, nhất là nước hoa cũng khiến đau đầu.
Xử trí: Nếu bị đau đầu vì duyên do này, nên tránh dùng nước hoa hoặc các sản phẩm có mùi. Khi cảm thấy ngột ngạt ở chỗ đông người, hãy nhanh chóng tìm nơi thoáng khí, uống một cốc nước và nếu có thể hãy ngửi mùi chanh tươi sẽ nhanh lấy lại cân bằng.
6. Đau đầu do ánh sáng
Ánh sáng màng tang, bóng đèn huỳnh quang, màn hình từ máy tính… tác động rất lớn đến dây tâm thần thị giác, tâm thần sinh ba, giải phóng các chất hóa học gây đau đầu, nhức mắt.
Xử trí: Để tránh bị đau đầu do ánh sáng, mùa hè đi nắng nên đeo kính chống nắng. Người hay bị đau đầu nên dùng bóng đèn sợi đốt trong phòng thay các bóng đèn huỳnh quang. Làm việc với máy tính giữ khoảng cách an toàn từ mắt đến màn hình trên 25cm.
7. Đau nửa đầu
Đau nửa đầu hay gặp ở đàn bà hơn nam giới. Người bị hay sợ âm thanh và ánh sáng (thường kèm các dấu hiệu như thấy các đốm sáng trước mắt, hoặc mắt mờ đi, chói mắt, sợ ánh sáng, chóng mặt, buồn nôn, rối loạn tiêu hóa, mệt mỏi, đột ngột trầm cảm, lo lắng, hoặc hưng phấn thái quá, nói nhiều…) sau đó khoảng 20 phút sẽ bị đau đầu. Tuy nhiên cũng có người không có dấu hiệu báo trước.
Xử trí: Khi bị đau đầu, nên cố ngủ một giấc sâu, dài và thức dậy sức khỏe gần như được phục hồi. Nếu đau nửa đầu lặp lại nhiều lần (nhất là do di truyền), cần đi khám chuyên khoa tâm thần để tìm bệnh và điều trị sớm, kẻo dẫn đến suy sụp ý thức hoặc xảy ra những biến chứng hiểm.